ULUSLARARASI MARKA BAŞVURU YÖNTEMLERİ
Yurt dışı marka başvurusu iki yolla yapılabilir. İlki ulusal patent ofislerine o patent ofislerinde işlem yapma yetkisine sahip vekiller aracılığı ile yapılan başvuru iken, ikincisi şu an için 107 ülkenin dahil olduğu Madrid Protokolü çerçevesinde (WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı)) yapılan başvurulardır. WIPO başvurusu çoklu ülke seçimlerinde maliyet anlamında en avantajlı yöntemdir. Tek bir başvuru ile WIPO’ya üye olan tüm ülkelere aynı anda başvuru yapabilme imkânı tanımaktadır.
A- MADRİD PROTOKOLÜ (WIPO (DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET TEŞKİLATI))ÇERÇEVESİNDE BAŞVURU
Türk Patent’e dosyalanması gereken WIPO başvurusu aşağıdaki aşamalardan geçecektir:
|
Ülkeler başvuruya ilişkin olarak kararlarını genelde 18 aylık süre içinde verirler ancak bu süreyi aşan ülkeler (örneğin: ABD, İsrail ) olabilir.
Ülkelerden alınan kararlar bir başka ülkeyi etkilemez. Örneğin başvuruda olan Avusturalya’nın başvuruya ret vermesi durumunda, yine başvuruda olan bir başka ülkenin yani Mısır’ın bu durumdan etkilenmeyeceğini ve değerlendirmesini bağımsız yapacağını belirtmek isteriz.
WIPO’ya üye ülkeler;
Afghanistan, African Intellectual Property Organization (OAPI), Albania, Algeria, Antigua and Barbuda, Armenia, Australia, Austria, Azerbaijan, Bahrain, Belarus, Benelux, Bhutan, Bonaire, Sint Eustatius and Saba, Bosnia and Herzegovina, Botswana, Brazil, Brunei Darussalam, Bulgaria, Cambodia, Canada, China, Colombia, Croatia, Cuba, Curaçao, Cyprus, Czech Republic, Democratic People’s Republic of Korea, Denmark, Egypt, Estonia, Eswatini, European Union, Finland, France, Gambia, Georgia, Germany, Ghana, Greece,n Guernsey, Hungary, Iceland, India,n Indonesia, Ireland, Islamic Republic of Iran, Israel, Italy, Japan, Kazakhstan, Kenya, Kyrgyzstan, Lao People’s Democratic Republic, Latvia, Lesotho, Liberia, Liechtenstein, Lithuania, Madagascar, Malawi, Malaysia, Mexico, Monaco, Mongolia, Montenegro, Morocco, Mozambique, Namibia, New Zealand, Norway, Oman, Philippines, Poland, Portugal, Republic of Korea, Republic of Moldova, Romania, Russian Federation Rwanda, Samoa, San Marino, Sao Tome and Principe, Serbia, Sierra Leone, Singapore, Sint Maarten (Dutch part), Slovakia, Slovenia, Spain, Sudan, Sweden, Switzerland, Syrian Arab Republic, Tajikistan, Thailand, The Republic of North Macedonia, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkmenistan, Ukraine, United Kingdom, United States of America, Uzbekistan, Viet Nam, Zambia, Zimbabwe
WIPO Başvurusu için Bilgilendirmeler
WIPO aracılığı ile başvuru yapabilmenin ilk ve en önemli şartı Türkiye’de aynı marka için başvuru ya da tescilin bulunmasıdır. WIPO başvurusu yapılırken başvuru Türkiye’de yer alan başvuruya dayandırılır. Birebir logosu, unvanı ve adresi kullanılarak Türkiye başvurusuna dayandırılan WIPO başvurusu, uluslararası marka başvuru tarihinden itibaren 5 yıl boyunca Türkiye başvurusuna bağımlıdır. Bu süre içinde Türkiye’de markanın başına ne gelirse(kısmi iptal, hükümsüzlük, kısmi yenileme vs.) WIPO başvurusu da bu süreçten etkilenecektir. Buna bağımlılık süresi (dependency period) denilmektedir. Bu durumda sadece bazı ülkelerde geçerli olan uluslararası başvuruyu ulusal başvuruya çevirme hakkı ortaya çıkmaktadır. Bu hak, seçilen ülkelerde bu kuralın uygulanabiliyor olması halinde, WIPO’nun uluslararası başvurunun iptal olduğuna ilişkin bildirimi yapmasının ardından 3 ay içerisinde ulusal patent ofisleriyle vekiller aracılığıyla iletişime geçilerek kullanılabilmektedir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında detayları öğrenmek için bizimle iletişime geçmeniz yeterli olacaktır. Biz her türlü süreç hakkındaki bilgileri toplayarak sizlere aktarabiliriz.
WIPO başvurusu aşamasında, Türkiye’deki başvuruya ait logo, unvan ve adres üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın WIPO başvurusunda birebir kullanmak dışında bir de Türkiye başvurusundaki mal ve hizmetleri kullanma zorunluluğu bulunmaktadır. Türkiye başvurusunda yer alan mallar ve/veya hizmetler kısıtlanabilir ya da birebir kullanılabilirken, bu mal ve/veya hizmetlere herhangi bir ekleme yapılması mümkün değildir.
WIPO’ya yapılan uluslararası bir başvurunun ön tescil belgesinin yayınlanması yani uluslararası tescil numarasının belli olmasından sonra ücreti ile ülke eklemesi(Ek Madrid) yapılabilmektedir. Bu başvuru direk WIPO’ya yapıldığından 2 aylık Türk Patent incelemesi süreci atlanmakta ve süreç daha kısa olmaktadır ancak yine bu süreçte de başvuru üstte saydığımız aşamalardan geçecektir.
WIPO’ya ilişkin önemli notlar
- Patent ofisleri başvuruları kendi prosedürlerine göre incelerken WIPO’ya herhangi bir belge göndermek zorunda değildir. Patent ofislerine ülkesel süreçlerini tamamlamaları için 18 aylık bir süre tanımlanmış olsa da, aksi durumda bir yaptırım söz konusu değildir. Bu belirsizlik durumunda bizimle iletişime geçmeniz halinde sizin için başvuru sürecini takip edebiliriz.
- Ülke patent ofislerinin kararları birbirini bağlamamaktadır. Her bir ülke ofisi birbirinden bağımsız kararlar vermektedir. Bir ülkede alınan ret ya da başka kararlar başka bir ülkeyi etkilememektedir.
- Küba ve Japonya ve Brezilya tescil kararının alınmasının ardından tescil tamamlama için ayrıca ek ücret talep etmektedir. Bu başlangıçta ödenen başvuru ücretinden tamamen farklı ve markanın tesciline bağlı olarak ortaya çıkan ek ücrettir.
- ABD’ye WIPO ile başvuru yapıldığında ABD Patent Ofisi’nin ekonomik kaygıları ve ulusal başvuruyu teşvik etmeye çalışması nedeniyle kesin kez ret gelmektedir. Ret kararı ekstra maliyete neden olmaktadır ve bu nedenle başvuru aşamasında da bu maliyetten bahsedilmelidir.
- ABD’ye WIPO yolu ile başvurduğumuzda 5 yıl sonra markanın kullanımına dair beyan talep etmektedir. Beyan gerekli sürelerde dosyalanmaması halinde marka başvurusu iptal olabilmektedir.
- Suriye ile İsrail’in bir arada seçilmesi halinde, Suriye başvuruyu siyasi sebeplerle kati suretle reddetmekte ve redde itiraz yapılsa dahi itirazı kabul etmemektedir. Bu nedenle bu iki ülkeye birlikte başvuru yapılmasının talep edildiği durumlarda bu İsrail ya da Suriye’ye ulusal başvuru yapılması önerilmektedir. Bu konudaki detaylar ve öneriler için lütfen bizimle iletişime geçiniz.
B-ULUSAL BAŞVURU
Marka başvurusu yapılacak ülkelerin patent ofislerine başvurunun doğrudan yapılması halinde uygulanacak yöntemdir.Bu yöntemde, ilgili ülkenin Patent Ofisi nezdinde işlem yapma yetkisine sahip bir vekille çalışma zorunluluğu vardır. Ülkeye bağlı olarak başvuru aşamasında vekaletname ve/veya başka belgeler talep edilebilir.Bu belgeler basit imzalı, noter tasdikli ve elçilik onaylı/apostilli olacaktır. Genelleme yapılamasa da marka başvurusu çoğunlukla ön inceleme, ilan ve tescil aşamalarından geçmektedir. Ancak bazı ülkelerde ilan süreci olmayabilir ya da başvuru tescilden sonra ilana çıkabilir.
ALTERNATİF BÖLGESEL OLUŞUMLAR
Hem ulusal yöntemle hem de WIPO yolu ile başvurusu yapılabilecek çeşitli bölgesel oluşumlar söz konusudur. Bu oluşumlardan en bilinen ve etkili şekilde işleyenleri Afrika Birliği (OAPI) ve Avrupa Birliği Sınai Mülkiyet Ofisi’dir (EUIPO). OAPI ve EUIPO başvurularına ilişkin genel bilgiler aşağıda ilginize sunulmaktadır:
1.Afrika Birliği (OAPI) Başvurusu
Kısaltması OAPI olan Afrika Fikri Mülkiyet Örgütü, 17 üyesine tek bir başvuru ile tescil imkânı sağlayan bir sisteme sahiptir. OAPI’ye hem ulusal yolla hem de WIPO yoluyla başvuru yapma imkânları mevcuttur.
Üye ülkeler şu şekilde sıralanabilir:
Benin, Gine, Moritanya, Burkina Faso, Gine Bissau, Nijer, Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti, Senegal, Ekvator Ginesi, Kamerun, Togo, Fildişi Sahilleri, Kongo, Komorlar, Gabon, Mali
OAPI’ye müracaat gerçekleştirildiğinde marka OAPI tarafından incelenmekte ve redde yönelik herhangi bir engel bulunmadığında marka 6 ay boyunca ilana çıkarılmaktadır. Tescil süreci yaklaşık 18 aydır. Üye ülkelerin kendi ulusal sistemleri ve mevzuatları olmadığı için bu ülkelere ayrı ayrı başvuru yapılamamaktadır.
Ulusal yolla OAPI’ye başvuru dosyalandığında mal ve hizmetlerin farklı başvurularda dosyalanması gerekmektedir. Örneğin, 17, 19 ve 37. sınıflarda dosyalanacak bir markanız varsa, biri mallar için (17 ve 19. sınıflar) ve biri hizmetler için (37) olmak üzere iki başvuruda bulunmalısınız.
Marka tescilinden itibaren sürekli olarak 5 yıl süreyle kullanılmamışsa, üçüncü bir şahsın talebi üzerine markanın kullanılmaması gerekçesiyle iptal edilebilir. OAPI üye devletlerinden birinde kullanım, tüm üye ülkeler için kullanım şartını karşılamak için yeterlidir.
2. Avrupa Birliği Sınai Mülkiyet Ofisi (EUIPO) Aracılığıyla Başvuru
Avrupa Birliği ülkelerinde tek tek başvuru yapmak istemiyor, ancak 27 Avrupa Birliği ülkesinde geçerli bir marka tescili seçeneği arıyorsanız, bu durumda kısaltması EUIPO olan Avrupa Birliği Sınai Mülkiyet Ofisi aracılığıyla yapılacak bir başvuru ile bu talebiniz karşılık bulacaktır.
Başvurunuzun geçerli olacağı ülkeler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç ve Hırvatistan’dır.
EUIPO’ya hem ulusal yolla hem de WIPO yoluyla başvuru yapma imkânları mevcuttur. Bu başvurunun en büyük handikabı ise, 27 ülkeden herhangi birinde başvurusu olan bir marka sahibinin itirazının kabul edilmesi halinde başvurunuzun tüm üye ülkeler çerçevesinde reddediliyor olmasıdır.
EUIPO’ya müracaat gerçekleştirildiğinde marka EUIPO tarafından incelenmekte ve redde yönelik herhangi bir engel bulunmadığında marka 3 ay boyunca ilana çıkarılmaktadır. Tescil süreci yaklaşık 10-12 aydır. Üye ülkelerin kendi ulusal sistemleri ve mevzuatları da olduğu için bu ülkelere ayrı ayrı başvuru da yapılabilmektedir.
Ulusal başvuru için vekaletname talep edilmez. Avrupa Birliği nezdinde tescil edilen marka hakkı, tescilini takip eden 5 yıllık kesintisiz süre içinde kullanılmamışsa iptal edilebilir.
